Mazelen

Mazelen is een zeer besmettelijke infectieziekte door het mazelenvirus. Eén persoon met mazelen kan wel 12 tot 18 anderen besmetten. Mazelen is dan ook één van de meest besmettelijke infectieziekten.

Mazelen is overal in de wereld. In de meeste landen krijgen kinderen een vaccinatie tegen de ziekte. Op de pagina Advies per Land vind je waar er een groter risico is om de ziekte te krijgen.

Je kunt het virus via de lucht krijgen van iemand die besmet is en die hoest of niest. Het mazelenvirus kan tot wel twee uur in de lucht blijven nadat een persoon met mazelen een ruimte heeft verlaten. Omdat het virus zich overal in de ruimte kan verspreiden, helpt afstand houden niet genoeg. Je kunt zelfs ziek worden als je later die ruimte binnenkomt. Frisse lucht en goede ventilatie maken de kans op besmetting kleiner, maar niet nul.

Mazelen begint meestal met koorts. Je voelt je hangerig, bent verkouden en moet hoesten. Er verschijnen kleine witte vlekjes in je mondslijmvlies. Na drie tot zeven dagen verschijnen vlekjes achter je oren, en daarna over je hele lichaam. Die vlekken gaan na een paar dagen weer weg. Soms is de ziekte ernstiger en krijg je een longontsteking of hersenontsteking, en kun je er uiteindelijk zelfs aan overlijden.

De meeste Nederlanders zijn als kind tegen mazelen gevaccineerd in het Rijksvaccinatieprogramma, of hebben mazelen gehad en hebben toen vanzelf een afweer opgebouwd. Ben je niet gevaccineerd en heb je nooit mazelen gehad? Dan is het verstandig om je alsnog te laten vaccineren. Dat kun je doen met het zogeheten BMR-vaccin, waarmee je een vaccinatie krijgt tegen de bof, mazelen en rodehond.

Ben je geboren tussen 1965 en 1975? Dan heb je een grotere kans om mazelen te krijgen. Je bent dan geboren voordat de mazelenvaccinatie in het Rijksvaccinatieprogramma zat. Ook ben je in je jeugd minder met mazelen in aanraking gekomen. Je hebt daarom misschien geen antistoffen tegen mazelen in je bloed. Ga je naar een land waar meer mazelen is? Dan is het verstandig om het BMR-vaccin te nemen.

Kinderen die jonger zijn dan veertien maanden, hebben nog geen BMR-vaccinatie gehad. Als zij naar een land gaan waar meer mazelen is dan in Nederland, dan kunnen zij in sommige gevallen een BMR-vaccin krijgen vanaf de leeftijd van 6 maanden. Soms is het nodig om die vaccinatie te herhalen, dat hangt af van de leeftijd. Vraag hierover advies bij een consultatiebureau of een reizigersvaccinatiebureau bij jou in de buurt. Op de pagina Vaccinatie adressen vind je een overzicht van alle plaatsen waar je in Nederland terechtkunt voor reizigersadvies- en vaccinaties. Meer informatie over BMR-vaccinatie bij kinderen vind je ook via het Rijksvaccinatieprogramma.   

Mazelen is heel besmettelijk. Alleen algemene hygiënemaatregelen, zoals vaak je handen wassen met zeep, zijn niet genoeg om je tegen mazelen te beschermen. Ga niet op bezoek bij iemand die mogelijk mazelen heeft.

Is je kind in de buurt geweest van iemand met mazelen en nog niet gevaccineerd? 
Als je kind de vaccinatie tegen mazelen binnen drie dagen na de blootstelling krijgt, kan de vaccinatie nog bescherming bieden. 

Vermoed je dat je kind of iemand anders uit je gezin mazelen heeft?
Blijf dan thuis (of in je vakantieverblijf als je op reis bent) en ontvang geen bezoek. Bel je huisarts of een plaatselijke arts voor advies. Houd ook broertjes en zusjes thuis als zij niet gevaccineerd zijn en nog geen mazelen hebben gehad.

Lees bij het RIVM meer over mazelen.