Meningokokken
Laatste update: 04-04-2024
Wat is Meningokokken?
Meningokokken-meningitis (hersenvliesontsteking) is een ziekte door de bacterie Neisseria meningitidis (meningokok). Er zijn verschillende typen meningokokken. De typen A, B, C, W en Y zijn de bekendste.
Waar komt het voor?
Meningokokken-meningitis is overal in de wereld. In Afrika onder de Sahara (Sub-Sahara-Afrika) zijn er in het droge seizoen epidemieën van de ziekte. Deze epidemieën komen door het type A, maar steeds vaker ook door type W135. Ook op andere plaatsen in de wereld zijn er af en toe epidemieën. Op de pagina Advies per land vind je waar je de ziekte kunt krijgen en waar epidemieën zijn.
Hoe kun je Meningokokken krijgen en hoe besmet je anderen?
Je kunt de ziekte via de lucht krijgen van iemand die besmet is en die praat, hoest of niest, of via rechtstreeks contact, bijvoorbeeld bij zoenen op de mond.
Wat zijn de ziekteverschijnselen van Meningokokken?
Meningitis is een ontsteking van de hersenvliezen. Als je ziek wordt, is dat meestal een paar dagen na besmetting. Het begint met dat je grieperig bent met hoge koorts, spierpijn, overgeven, hoofdpijn en nekstijfheid: je hebt pijn in je nek als je je hoofd buigt. Daarom wordt de ziekte ook nekkramp genoemd. De ziekte kan heel ernstig zijn, en soms zelfs dodelijk.
Wat kun je zelf doen om ervoor te zorgen dat je geen Meningokokken krijgt?
Er is een vaccin dat beschermt tegen de typen A, C, W135 en Y (het ACW135Y-vaccin). Sinds mei 2018 krijgen kinderen van 14 maanden en 14 jaar deze vaccinatie in het Rijksvaccinatieprogramma. Tussen september 2002 en mei 2018 kregen kinderen alleen een vaccin dat beschermt tegen type C in het Rijksvaccinatieprogramma. Vraag bij een reizigersvaccinatiebureau bij jou in de buurt of vaccinatie met het ACW135Y-vaccin nodig is. Dat kan het geval zijn als je voor langere tijd naar een land gaat waar vaak meningitis is. Voor reizigers op bedevaart naar Mekka is deze vaccinatie verplicht. Op de pagina Vaccinatie adressen vind je een overzicht van alle plaatsen waar je in Nederland terechtkunt voor advies en vaccinaties.
Naast vaccinatie helpt een goede hygiëne: gebruik bij hoesten en niezen een papieren zakdoekje, gooi dat weg na gebruik en was vervolgens je handen met zeep. Lees bij het RIVM meer over meningokokken-meningitis.