Malaria

Malaria is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een malariaparasiet.

Je kunt malaria krijgen in (sub)tropische gebieden in Afrika, Azië en Midden- en Zuid-Amerika. Op de pagina Advies per Land vind je waar je de ziekte kunt krijgen.

Muggen kunnen malariaparasieten hebben. Als je wordt geprikt door een mug met malaria, kunnen die parasieten je lichaam binnenkomen. De muggen die je met malaria kunnen besmetten prikken in de avond en nacht, tussen zonsondergang en zonsopgang. De parasieten vermenigvuldigen zich eerst in de lever en daarna in de rode bloedcellen. Je kunt geen andere mensen besmetten.

Malaria begint met koorts, vermoeidheid, hoofdpijn en spierpijn. De koorts is niet altijd hoog en je gaat er niet altijd van rillen. De ziekte kan erg op griep lijken. Ook krijg je misschien diarree of moet je overgeven of hoesten, of adem je moeilijker (ben je kortademig). 

Er zijn vijf verschillende vormen van malaria:

• De gevaarlijkste vorm is malaria tropica. Die krijg je door de plasmodium falciparum parasiet. Daar kun je in een paar dagen tijd aan overlijden. Over het algemeen is malaria tropica goed te behandelen als de behandeling op tijd wordt gestart. De ziekte moet dan wel op tijd worden herkend.
• Drie andere vormen van malaria zijn minder gevaarlijk. Deze worden veroorzaakt door de parasieten: plasmodium vivax, plasmodium ovale en plasmodium malariae. De kenmerken zijn hetzelfde, maar mensen overlijden hier zelden aan. 
• Tot slot kan malaria veroorzaakt worden door de plasmodium knowlesi parasiet, een vorm die vooral makaken (een apensoort) ziek maakt. Soms wordt deze soort ook bij mensen gevonden. Mensen kunnen ook aan deze vorm overlijden.

Je kunt malaria tropica krijgen tot ongeveer vier weken nadat je erdoor besmet bent. Daarom moeten de meeste middelen tegen malaria ten minste vier weken nadat je bent vertrokken uit een malariagebied doorgebruikt worden. Alleen het middel atovaquon/proguanil werkt anders dan de andere middelen. Dit middel hoef je maar één week na vertrek uit een malariagebied te gebruiken. Malaria tropica is gevaarlijk, maar wel goed te behandelen. Alleen moet de ziekte dan wel op tijd worden herkend. Ga je naar de huisarts omdat je ziek bent? Vertel dan dat je kortgeleden in het buitenland bent geweest. 

Er bestaat geen effectief vaccin tegen malaria. Je kunt ervoor zorgen dat je geen malaria krijgt door muggen op afstand te houden. In bepaalde gebieden waar je een hoger risico hebt om malaria te krijgen is het advies om ook tabletten tegen malaria (chemoprofylaxe) te nemen of soms een noodbehandeling mee op reis te nemen. Als het risico dat je de ziekte krijgt niet hoog is, dan is het voldoende om muggen op afstand te houden. Vraag daarom advies bij een reizigers vaccinatiebureau. In deze folders lees je meer over muggen en wat je ertegen kunt doen:

• Malaria – chemoprofylaxe 
• Malaria – maatregelen tegen muggen (anti-mug)
• Malaria – noodbehandeling 
• Muggenwering op reis