SPOEDBERICHT 3 december 2024

Ontwikkelingen met betrekking tot het Oropouche-virus (bron: PAHO, WHO, CDC)

In 2024 is het aantal Oropouche-virus infecties toegenomen en heeft het virus zich verspreid naar landen in Zuid-Amerika en het Caribisch gebied waar het virus eerder niet voorkwam. Daarnaast is recent mogelijke overdracht van het Oropouche-virus van moeder op het ongeboren kind gerapporteerd.

Achtergrond Oropouche-virus

Het Oropouche-virus is een arbovirus dat in de jaren ’50 ontdekt is. Besmettingen met het virus werden de laatste decennia met name gemeld in het Amazonegebied van Zuid-Amerika en in mindere mate in Midden-Amerika.(1) Sinds eind 2023 worden er gevallen gemeld in Bolivia, Brazilië, Colombia, Cuba, Dominicaanse Republiek, Ecuador, Guyana en Peru.

Het virus wordt voornamelijk overgedragen op mensen door de beet van een geïnfecteerde knut (Culicoides paraensis), die vooral rond zonsopkomst en zonsondergang actief is. In mindere mate vindt verspreiding plaats via muggen (Culex quinquefasciatus, Coquillettidia venezuelensis en Aedes serratus) die ook ’s nachts actief kunnen zijn.(2)

De incubatietijd ligt tussen de 3 en 10 dagen na een beet met een geïnfecteerde knut of mug. Frequent voorkomende symptomen zijn koorts, hoofdpijn, spier- en gewrichtspijn, misselijkheid, braken en huiduitslag.(3) In de meeste gevallen is het ziektebeeld mild en verdwijnen de symptomen binnen 7 dagen zonder complicaties. In zeldzame gevallen kan het virus leiden tot ernstige complicaties, zoals encefalitis of meningitis. Overlijden door het virus is uiterst zeldzaam.

Er is momenteel geen specifieke antivirale behandeling of vaccin beschikbaar.

Informatie met betrekking tot zwangerschap(swens)

Overdracht van mens op mens was tot op heden niet gerapporteerd. In Zuid- en Midden-Amerika is echter dit jaar bij een aantal zwangere vrouwen mogelijke verticale overdracht van het virus op het ongeboren kind tijdens de zwangerschap gemeld. Hierbij was er sprake van intra-uteriene vruchtdood, (vroege) miskraam en geboorteafwijkingen, zoals microcefalie.(4-7) Dit wordt momenteel verder onderzocht. Na een bezoek aan endemisch gebied wordt bij zwangeren niet standaard screening verricht op een doorgemaakte besmetting.

Uit een recent case report blijkt dat het virus tot 58 dagen na besmetting, nog in semen kan worden teruggevonden, wat de mogelijkheid van seksuele overdracht doet vermoeden. Er zijn nog geen bevestigde gevallen van seksuele transmissie en het is ook de vraag of dit gevolgen heeft voor de partner en voor een eventuele zwangerschap.(8)

De kans om als Nederlandse reiziger een Oropouche-virus infectie op te lopen wordt klein geacht.(9)

LCR-advies:

In alle landen waar het Oropouche-virus voorkomt, gelden reeds anti-muggenmaatregelen overdag in verband met het voorkomen van arbovirussen zoals chikungunya, dengue of zika. Indien er een uitbraak van het Oropouche-virus is wordt aan reizigers geadviseerd om zowel overdag als ‘s nachts anti-muggenmaatregelen toe te passen.

Het LCR adviseert zwangeren en vrouwen die tijdens de reis overwegen zwanger te worden om risico’s van een reis altijd goed af te wegen vanwege het vóórkomen van tropische infectieziekten, zoals dengue, malaria, chikungunya en zika. Dit geldt ook voor de risico’s op een eventuele infectie met het Oropouche-virus.

In het geval van een uitbraak van het Oropouche-virus wordt aan zwangeren geadviseerd de reisplannen te bespreken met een reizigersgeneeskundig arts of verpleegkundige. De afweging om te reizen maakt de zwangere in gesprek met de reizigersgeneeskundig arts of verpleegkundige. Ook indien er een zwangerschapswens bestaat, maken de reizigers zelf de afweging of zij de zwangerschap willen uitstellen.

Een uitbraak wordt middels een epidemiebericht getoond in de digitale landenlijst op www.mijn.lcr.nl bij het betreffende land.

Op www.lcr.nl is op de pagina ‘Ziekten’ informatie over het Oropouche-virus toegevoegd voor reizigers over het ziektebeeld en hoe het virus te voorkomen.

Referenties:

Centers for Disease Control and Prevention (CDC). https://www.cdc.gov/oropouche/data-maps/countries-and-territories-at-risk-for-oropouche.html/. Accessed: 28 november 2024.
de Mendonça SF, Rocha MN, Ferreira FV, Leite THJF, Amadou SCG, Sucupira PHF, Marques JT, Ferreira AGA, Moreira LA. Evaluation of Aedes aegypti, Aedes albopictus, and Culex quinquefasciatus Mosquitoes Competence to Oropouche virus Infection. Viruses. 2021; 13(5):755. https://doi.org/10.3390/v13050755.
Pan American Health Organization/World Health Organization. https://www.paho.org/en/topics/oropouche-virus-disease. Accessed: 28 november 2024.
das Neves Martins, F et al. Newborns with microcephaly in Brazil and potential vertical transmission of Oropouche virus: a case series. The Lancet Infectious diseases. https://doi.org/10.1016/S1473-3099(24)00617-0.
Schwartz DA, Dashraath P, Baud D. Oropouche Virus (OROV) in Pregnancy: An Emerging Cause of Placental and Fetal Infection Associated with Stillbirth and Microcephaly following Vertical Transmission. Viruses. 2024; 16(9):1435. https://doi.org/10.3390/v16091435.
Pan American Health Organization/World Health Organization. Epidemiological Alert: Oropouche in the Region of the Americas: Vertical Transmission Event under Investigation in Brazil. 17 July 2024.
Garcia Filho C, Silva Lima Neto A, Peixoto Cabral Maia AM, et al. A case of vertical transmission of Oropouche virus in Brazil. N Eng J Med. 2024. https://doi.org/10.1056/NEJMc2412812.
Castilletti C, Huits R, Passarelli Mantovani R, Accordini S, Alladio F, et al. Replication-competent Oropouche virus in semen of a traveler returning to Italy from Cuba, 2024. Emerg Infect Dis. https://doi.org/10.3201/eid3012.241470.
European Centre for Disease Prevention and Control. Oropouche virus disease cases imported into the European Union – 9 August 2024. Stockholm; ECDC: 2024.

Rabiësuitbraak op Bali