Home LCR

Fotobalk.jpg


BESCHERM U TEGEN MUGGENBETEN

Muggen die malaria en Japanse encefalitis overbrengen steken tussen zonsondergang en zonsopgang. Muggen die dengue, gele koorts en chikungunya overbrengen steken overdag. Dit betekent dat u zich in landen waar beide ziektes voorkomen 24 uur per dag moet beschermen.

In de folder Muggenwering op reis kunt u lezen welke maatregelen u kunt nemen om zich tegen muggenbeten te beschermen.



Veel voorkomende ziekten die via muggen worden overgedragen:

Andere ziekten die via muggen worden overgedragen:


Ziekten die via teken overgedragen kunnen worden:

  

GELE KOORTS


Wat is gele koorts?

Gele koorts is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een virus.


Waar komt gele koorts voor?

Gele koorts komt voor in bepaalde delen van Afrika en Zuid-Amerika. Zie advies per land 


Hoe kunt u gele koorts krijgen en hoe kunt u anderen besmetten?

Het virus komt voor bij apen en mensen en wordt via een beet van een mug overgedragen. De ziekte wordt niet van mens op mens overgedragen.  


Wat zijn de ziekteverschijnselen van gele koorts?

Het ziektebeeld varieert van milde griepachtige verschijnselen met koorts en geelzucht, tot ernstige en in dat geval meestal fatale symptomen zoals bloedingen. Tussen de 3 en 20% van de mensen die de ziekte krijgt, overlijdt.


Wat kunt u zelf doen om gele koorts te voorkomen?

U kunt zich tegen gele koorts laten vaccineren. Voor sommige landen is deze vaccinatie zelfs verplicht. Wanneer een vaccinatie verplicht is dient deze minimaal 10 dagen voor aankomst te zijn toegediend. Ook als er geen verplichting is wordt vaccinatie aanbevolen bij reizen naar een aantal Afrikaanse en Zuid-Amerikaanse landen. Via advies per land kan u per land opzoeken of een gele koorts vaccin verplicht dan wel aanbevolen is. Alleen gele koorts geregistreerde vaccinatiebureaus die aan de wettelijke eisen voldoen mogen het gele koorts vaccin toedienen. Laat u altijd persoonlijk adviseren door een deskundig reizigersadviseur of deze vaccinatie voor uw reis wordt geadviseerd. Zie Vaccinatie adressen voor een locatie bij u in de buurt.



MALARIA


Wat is malaria?
Malaria is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door malariaparasieten.  


Waar komt malaria voor?

De ziekte komt voor in de (sub)tropen. Zie advies per land.


Hoe kunt u malaria krijgen en hoe kunt u anderen besmetten?
De malariaparasieten worden door muggen overgedragen. De parasieten dringen via een muggenbeet het lichaam binnen. De parasieten vermenigvuldigen zich eerst in de lever en daarna in de rode bloedcellen. De ziekte wordt niet van mens op mens overgedragen.  


Wat zijn de ziekteverschijnselen van malaria?

De vroege verschijnselen van malaria zijn koorts, vermoeidheid, hoofdpijn en spierpijn. De koorts is niet altijd hoog en gaat niet altijd gepaard met rillen. Een malaria-aanval kan erg op griep lijken. Verder kunnen diarree, braken en hoesten met kortademigheid voorkomen. Er zijn vijf verschillende vormen van malaria. De gevaarlijkste is malaria tropica en wordt veroorzaakt door de parasiet plasmodium falciparum die bij reizigers als gevolg van complicaties binnen enkele dagen dodelijk kan verlopen. Behandeling is alleen mogelijk in een vroeg stadium. De andere vormen van malaria (plasmodium vivax, plasmodium ovale, plasmodium malariae) zijn goedaardiger: de verschijnselen zijn hetzelfde, maar er treden geen ernstige complicaties op. De laatst ontdekte vorm is de plasmodium knowlesi, deze vorm infecteert hoofdzakelijk de apensoort Makaken. Menselijke infecties zijn tot nu toe beschreven in een aantal Zuidoost-Aziatische landen. De vorm kan ernstig verlopen en is potentieel dodelijk   Malaria tropica kan optreden tot ongeveer vier weken na besmetting. Daarom moeten antimalariamiddelen meestal tot tenminste vier weken na het verlaten van het malariagebied worden ingenomen. Omdat atovaquon/proguanil anders werkt dan de andere middelen, hoeft dit maar tot één week na vertrek uit een malariagebied te worden gebruikt. Malaria tropica is gevaarlijk, maar wel goed te behandelen. De ziekte moet dan wel op tijd worden herkend. Vermeld bij bezoek aan uw (huis)arts daarom dat u recent in de tropen bent geweest.  


Wat kunt u zelf doen om malaria te voorkomen? 
Er bestaat geen vaccin tegen malaria. Malaria kan worden voorkomen door u te beschermen tegen muggenbeten, het slikken van antimalariamiddelen, of het meenemen van een noodbehandeling. Bij een zeer laag risico kan geadviseerd worden uitsluitend antimuggenmaatregelen te nemen en dan geen antimalariamiddelen te slikken. Ga altijd voor een individueel advies naar een deskundig reizigersvaccinatiebureau. Voor uitgebreider advies over het beschermen tegen muggenbeten, zie de folder Muggenwering op reis en de folders Malaria anti-muggenmaatregelen, chemoprofylaxe en noodbehandeling.     



DENGUE (KNOKKELKOORTS)


Wat is dengue/knokkelkoorts?
Dengue wordt ook wel knokkelkoorts genoemd en is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een virus.  


Waar komt dengue voor?

Het virus komt voor in verstedelijkte gebieden in veel tropische landen. Zie advies per land.


Hoe kunt u dengue/knokkelkoorts krijgen en hoe kunt u anderen besmetten?
Het virus worden door een beet van een besmette mug overgedragen. De ziekte wordt niet van mens op mens overgedragen.


Wat zijn de ziekteverschijnselen van dengue/knokkelkoorts?
Dengue/knokkelkoorts verloopt meestal onschuldig met koorts, hoofdpijn en uitgesproken spierpijn en is dan niet van een griep te onderscheiden. Na enkele dagen kan er huiduitslag ontstaan. In zeldzame gevallen verloopt de ziekte ernstig met bloedingen.  


Wat kunt u zelf doen om dengue/knokkelkoorts te voorkomen?

Muggen die dengue/knokkelkoorts overbrengen zijn overdag actief. Daarom is het extra belangrijk om u overdag te beschermen tegen muggenbeten. Sinds 2023 is er in Nederland een vaccin tegen dengue. Dit vaccin kan gegeven worden aan personen ≥ 4 jaar. Bespreek met uw reizigersadviseur of vaccinatie voor u mogelijk is. Voor uitgebreider advies over het beschermen tegen muggenbeten, klik hier voor de  muggenwering op reis en Dengue folder.   

 

JAPANSE ENCEFALITIS


Wat is Japanse encefalitis?
Japanse encefalitis is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een virus.  


Waar komt Japanse encefalitis voor?

Het virus komt voor op het platteland in delen van Azië en het uiterste noordoosten van Australië. Zie advies per land.


Hoe kunt u Japanse encefalitis krijgen en hoe kunt u anderen besmetten?

Het virus wordt overgedragen door een beet van een besmette mug. De muggen die Japanse encefalitis overbrengen zijn met name ’s avonds en ‘s nachts actief. Het risico voor de reiziger is gering. De ziekte wordt niet van mens op mens overgedragen.  


Wat zijn de ziekteverschijnselen van Japanse encefalitis?

Meestal verloopt de ziekte mild met griepachtige verschijnselen zoals hoofdpijn, koorts en maagdarmstoornissen. In zeldzame gevallen verloopt de ziekte ernstiger en ontstaat ontsteking van de hersenen (encefalitis) met kans op blijvende invaliditeit of zelfs overlijden.  


Wat kunt u zelf doen om Japanse encefalitis te voorkomen?

Bescherm u ’s avonds en ’s nachts tegen muggenbeten door middel van insectenwerende middelen, beschermende kleding en een muskietennet. Alleen in bijzondere gevallen in risicogebieden wordt vaccinatie aanbevolen. Laat u altijd persoonlijk adviseren door een deskundig reizigersadviseur of deze vaccinatie voor uw reis wordt geadviseerd. Voor een uitgebreide lijst met adviezen over hoe u zich het best kan beschermen, klik hier voor de folder Muggenwering op reis en de Japanse encefalitis folder.



WEST NILE-VIRUSINFECTIE


Wat is West Nile-virusinfectie?
Het West Nile-virus is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een virus.  


Waar komt West Nile-virusinfectie voor?

Het virus komt voor in verschillende soorten muggen die in Afrika, West-Azië, het Midden-Oosten en Zuidoost Europa leven. Sinds 1999 heeft het virus zich ook in de Verenigde Staten en Canada verspreid.


Hoe kunt u West Nile-virusinfectie krijgen en hoe kunt u anderen besmetten?
Het virus wordt overgedragen door een beet van een besmette mug. Het virus komt in meer dan honderd verschillende muggen voor. De muggen die het virus overdragen zijn vaak tussen schemering en zonsopgang actief. Het virus circuleert in trekvogels en kan worden overgedragen op de mens en een groot aantal verschillende zoogdierensoorten. De ziekte wordt niet van mens op mens overgedragen.  


Wat zijn de ziekteverschijnselen van West Nile-virusinfectie?
Meestal verloopt de ziekte mild met griepachtige symptomen zoals koorts, hoofdpijn, spierpijn, huiduitslag en vergrote lymfeklieren. Bij minder dan een procent ontwikkelt zich een ernstige vorm van hersen(vlies)ontsteking. Bij minder dan een op de duizend patiënten verloopt de ziekte dodelijk.  


Wat kunt u zelf doen om West Nile-virusinfectie te voorkomen?

Er is geen vaccin beschikbaar. Bescherm u vooral tijdens zonsopgang en zonsondergang tegen muggenbeten door middel van insectenwerende middelen, beschermende kleding en een muskietennet. Voor uitgebreide adviezen over hoe u zich het best kan beschermen, zie de folder Muggenwering op reis.     



CHIKUNGUNYA


Wat is chikungunya?
Chikungunya is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een virus. De infectieziekte heeft veel overeenkomsten met dengue. 


Waar komt chikungunya voor?

Het virus komt net als dengue voor in verstedelijkte gebieden in veel tropische landen.  


Hoe kunt u chikungunya krijgen en hoe kunt u anderen besmetten?
Het virus wordt overgedragen door een beet van een besmette mug. De muggen die chikungunya overbrengen zijn net als bij dengue met name overdag actief. De ziekte wordt niet van mens op mens overgedragen.  


Wat zijn de ziekteverschijnselen van chikungunya?
De ziekteverschijnselen van chikungunya zijn nauwelijks van die van dengue te onderscheiden. De ziekte verloopt meestal onschuldig met koorts, spier- en gewrichtspijn, huiduitslag en hoofdpijn. Deze symptomen verdwijnen meestal binnen 1-2 weken, maar de gewrichtsklachten kunnen lang aanhouden. Er treden zelden complicaties op.  


Wat kunt u zelf doen om chikungunya te voorkomen?

Er is geen vaccin beschikbaar. Door u overdag tegen muggen te beschermen, beschermt u zich zowel tegen dengue als tegen chikungunya. Voor uitgebreide adviezen over hoe u zich het best kan beschermen, zie de folder Muggenwering op reis.



EASTERN EQUINE ENCEPHALITIS
  


Wat is Eastern Equine Encephalitis?
Eastern Equine Encephalitis (EEE) is een virusziekte die in ernstige gevallen hersen(vlies)ontsteking kan veroorzaken.  


Waar komt Eastern Equine Encephalitis voor?

De ziekte komt voor in Noord-, Midden- en Zuid-Amerika.  


Hoe kunt u Eastern Equine Encephalitis krijgen en hoe kunt u anderen besmetten?
Het virus wordt van onder andere paarden en vogels op de mens overgedragen via muggen. Reizigers raken zeer zelden besmet.  


Wat zijn de ziekteverschijnselen van Eastern Equine Encephalitis?
Besmetting met het Eastern Equine Encephalitis virus verloopt in de meeste gevallen zonder klachten. Als er wel klachten ontstaan zijn deze vaak ernstig en levensbedreigend met neurologische verschijnselen.


Wat kunt u zelf doen om Eastern Equine Encephalitis te voorkomen?

Er is geen vaccin beschikbaar. Bescherm u tegen muggenbeten door middel van insectenwerende middelen, beschermende kleding en een muskietennet. Voor uitgebreide adviezen over hoe u zich het best kan beschermen, zie de folder Muggenwering op reis.



ROSS RIVER VIRUS (RRV), BARMAH FOREST VIRUS (BFV) en MURRAY VALLEY ENCEPHALITIS (MVE)


Wat is RRV, BFV en MVE?

De drie ziekten zijn virale infectieziekten.  


Waar komt RRV, BFV en MVE voor?

De ziekten komen in verschillende regio’s in Australië voor. Het RRV komt ook in Papua Nieuw Guinea, in delen van Indonesië en de West Pacific eilanden voor.  


Hoe kunt u
RRV, BFV en MVE krijgen en hoe kunt u anderen besmetten?
De ziekten worden veroorzaakt door een virus die wordt overgedragen door beet van een besmette mug. De mug is vooral actief rond zonsondergang. De ziekte wordt niet van mens op mens overgedragen.  


Wat zijn de ziekteverschijnselen van RRV, BFV en MVE?

De klachten variëren per persoon. Ze beginnen meestal met pijnlijke en soms gezwollen gewrichten en pezen. Andere symptomen zijn vermoeidheid, koorts, huiduitslag (rood en hobbelig). De klachten verdwijnen meestal binnen aantal weken, in enkele gevallen kan het een paar maanden duren.  


Wat kunt u zelf doen om RRV, BFV en MVE te voorkomen?

Er is geen vaccin beschikbaar. Bescherm u rond zonsondergang tegen muggenbeten door middel van insectenwerende middelen, beschermende kleding en een muskietennet. Voor uitgebreide adviezen over hoe u zich het best kan beschermen, zie de folder Muggenwering op reis.   



ST. LOUIS ENCEPHALITIS
  


Wat is St. Louis encephalitis?

St.Louis encefalitis is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door het St. Louis encefalitisvirus. De infectieziekte heeft overeenkomsten met het West Nile virus.  


Waar komt St. Louis encephalitis voor?

St.Louis encefalitis komt voor in Noord-, en Zuid-Amerika en in het Caribische gebied. Met name in de Verenigde Staten komt de ziekte veel voor.  


Hoe kunt u
St.Louis encefalitis krijgen en hoe kunt u anderen besmetten?
De ziekte komt voor bij vogels en wordt naar de mens overgedragen door een beet van een besmette mug. De mug is vooral actief tijdens zonsopgang en zonsondergang. De ziekte wordt niet van mens op mens overgedragen.  


W
at zijn de ziekteverschijnselen van St.Louis encefalitis?
De meeste mensen krijgen geen symptomen. Bij enkele mensen kan koorts, hoofdpijn, misselijkheid en duizeligheid ontstaan. Bij sommige patiënten verdwijnen de klachten spontaan en bij een deel van de patiënten ontstaan klachten als een stijve nek, desoriëntatie, verwarring of ze kunnen in een coma raken en overlijden. De ziekte verloopt meestal milder bij jongere mensen.  


Wat kunt u zelf doen om St.Louis encefalitis
te voorkomen?
Er is geen vaccin beschikbaar. Bescherm u tijdens zonsondergang en zonsopgang tegen muggenbeten door middel van insectenwerende middelen, beschermende kleding en een muskietennet. Voor uitgebreide adviezen over hoe u zich het best kan beschermen, zie de folder Muggenwering op reis.

 


ZIKA KOORTS


Wat is zikakoorts?

Zikakoorts is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een virus. De symptomen van deze infectieziekte hebben veel overeenkomsten met die van dengue (knokkelkoorts) en chikungunya

 

Waar komt zikakoorts voor?

Zikakoorts komt voor in (sub)tropische gebieden. Het virus komt al langer voor in Afrika en Zuidoost-Azië. In 2015 heeft het zikavirus zich naar Zuid- en Midden Amerika verspreid en dit heeft toen voor grote uitbraken gezorgd. Inmiddels zijn de grootste uitbraken weer voorbij en is het virus nog wel aanwezig, maar in veel mindere mate.

 

Hoe kunt u zikakoorts krijgen en anderen besmetten?

Het virus wordt overgedragen door een beet van een besmette mug. De muggen die het zikavirus overbrengen zijn, net als bij dengue, met name overdag actief. De ziekte kan ook via seksueel contact overgedragen worden, de kans hierop is echter klein.

 

Wat zijn de ziekteverschijnselen van zikakoorts?

Een infectie met het zikavirus geeft bij de meeste mensen geen klachten. Bij 1 op de 5 mensen veroorzaakt het virus klachten van koorts, conjunctivitis (ontsteking van slijmvlies van het oog), tijdelijke gewrichtsklachten (vooral in handen en voeten) en huiduitslag. Ook worden zikavirusinfecties in zeldzame gevallen met het Guillain Barre syndroom in verband gebracht.  

 

Wat kunt u zelf doen om zikakoorts te voorkomen?

Er is geen vaccin beschikbaar. Het is belangrijk dat u zich goed beschermt tegen muggen door bedenkkende kleding te dragen, een muggenwerend middel te gebruiken en onder een klamboe te slapen. Voor uitgebreide adviezen over hoe u zich het beste kan beschermen, zie de folder Muggenwering op reis.

 

Zika en zwangerschap?

Een infectie met het zikavirus kan gevaarlijk zijn voor zwangere vrouwen. Een zikavirusinfectie die is opgelopen tijdens de zwangerschap geeft een verhoogde kans op afwijkingen bij het ongeboren kind. Aan zwangere vrouwen en vrouwen met een zwangerschapswens wordt geadviseerd om naar een reizigersadvies- en vaccinatiebureau te gaan voor een persoonlijk advies. Zie voor veelgestelde vragen over zwangerschap en zika de website van het RIVM.

 

De volgende ziekten kunnen door teken worden overgebracht:


TEKENENCEFALITIS


Wat is tekenencefalitis?
Tekenencefalitis is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een virus. De ziekte staat ook wel bekend onder andere benamingen: frühsommermeningoenzephalitis (FSME) in het Duitse taalgebied, tick-borne encephalitis (TBE) in de Angelsaksische landen.


Waar komt tekenencefalitis voor?

De ziekte komt voor in beboste gebieden in delen van Europa, Rusland en bepaalde gebieden in Centraal-Azië. Zie Zie advies per land.


H
oe kunt u tekenencefalitis krijgen en hoe kunt u anderen besmetten?
Het virus komt voor bij wilde kleine zoogdieren, vooral knaagdieren. Teken (Ixiodes ricinus en Ixiodus persulcatus) dragen het virus over van dier naar dier en soms naar de mens. De ziekte wordt niet van mens op mens overgedragen. De teek Ixiodes ricinus brengt ook de ziekte van Lyme over.


Wat zijn de ziekteverschijnselen van tekenencefalitis?

De symptomen variëren van mild tot zeer ernstig. Het begint meestal met griepachtige verschijnselen, gevolgd door hoofdpijn, misselijkheid, braken en neurologische verschijnselen.


Wat kunt u zelf doen om tekenencefalitis te voorkomen?

U verkleint de kans op een tekenbeet door bedekkende kleding te dragen en een insectenwerend middel op de onbedekte huid dun aan te brengen. Omdat tekenencefalitis al snel na de beet kan worden overgedragen, kan besmetting niet, zoals de ziekte van Lyme worden voorkomen door het elke avond verwijderen van teken! Bij reizen naar risicogebieden kunt u zich laten vaccineren. Het advies is afhankelijk van uw bestemming, reisduur en activiteiten. Laat u altijd persoonlijk adviseren door een deskundig reizigersadviseur of deze vaccinatie voor uw reis wordt geadviseerd.


ZIEKTE VAN LYME


Wat is de ziekte van Lyme?
De ziekte van Lyme is een infectieziekte en wordt veroorzaakt door de bacterie Borrelia burgdorferi.


Waar komt de ziekte van Lyme voor?

De ziekte van Lyme komt voor in Europa, Noord-Amerika en in de noordelijke gebieden van Azië. Geschat wordt dat in Europa ongeveer tien procent van de teken besmet zijn met Borrelia burgdorferi.


Hoe kunt u de ziekte van Lyme krijgen en hoe kunt u anderen besmetten?
De ziekte van Lyme wordt veroorzaakt door een beet van een besmette teek (Ixodes ricinus). Teken komen vooral voor in bossen, maar ook in duinen, heidegebieden, beschutte weilanden, parken en tuinen. De ziekte wordt niet van mens op mens overgedragen.


Wat zijn de ziekteverschijnselen van de ziekte van Lyme?
Het meest voorkomende signaal van de ziekte van Lyme is een rode, ringvormige uitslag rond de plaats van de tekenbeet. Soms is de uitslag een blauwachtige of roze vlek. De ziekteverschijnselen zijn divers en kunnen verschillen van een infectie van de huid, grote gewrichten, het zenuwstelsel en in mindere mate het hart. Klachten kunnen sterk wisselen in aard en ernst en kunnen soms moeilijk worden onderscheiden met andere ziekten.


Wat kunt u zelf doen om de ziekte van Lyme te voorkomen?
Er is geen vaccin tegen de ziekte van Lyme. U verkleint de kans op een tekenbeet door bedekkende kleding te dragen en een insectenwerend middel op de onbedekte huid te smeren. Het is ook aan te bevelen om uw lichaam dagelijks te controleren op tekenbeten en deze zo nodig te verwijderen. Indien een teek langer dan 24 uur in de huid heeft gezeten, overleg dan met uw huisarts of behandeling nodig is. Houd na een tekenbeet de plek van de beet drie maanden lang in de gaten en raadpleeg uw huisarts bij gezondheidsklachten. Voor uitgebreide informatie over wat u moet doen bij een vermoedelijke besmetting, klik hier.


KRIM-CONGO KOORTS


Wat is Krim-Congo koorts?

Krim-Congo koorts is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door het Krim-Congovirus.


Waar komt Krim-Congo koorts voor?

Krim-Congo koorts komt voor in grote delen van Azië en Afrika en in Bulgarije, Griekenland, Turkije, Albanië, Servië, Bosnië, Kroatië en delen van Rusland.


Hoe kunt u
Krim-Congo koorts krijgen en hoe kunt u anderen besmetten?
Het virus wordt meestal overgedragen door een beet van een besmette teek maar kan ook door contact met lichaamsvloeistoffen zoals bloed en braaksel van besmette personen worden overgedragen.


Wat zijn de ziekteverschijnselen van Krim-Congo koorts?
Meestal leidt de ziekte tot een acuut en ernstig ziektebeeld. Het begint vaak met koorts, spierpijn en zwakte en kan vervolgens verschillende klachten geven waarbij interne bloedingen bij veel patiënten wordt beschreven. Het sterftepercentage ligt op 30-50%.


Wat kunt u zelf doen om Krim-Congo koorts te voorkomen?

Algemene maatregelen zijn het vermijden van tekenbeten of contact met lichaamsvloeistoffen en –materialen van mogelijk besmette mensen en dieren.

 

Insecten: